Door Esther Barfoot

De sociale wijkzorgteams in Den Haag werken als zelfsturende teams. Tegen de stroom in; het is een guur politiek klimaat voor werken vanuit vertrouwen, verbinding, vakmanschap en eigen verantwoordelijkheid. Daarom juist willen de vakmensen van de sociale wijkzorgteams hun verhalen delen.

Hun verhalen over de wijk, over hun vak, over wat goed gaat, maar ook waar ze vastlopen. In de hoop dat ze politici, beleidsmakers en managers die weinig weten van de situatie ‘op de grond’, maar allerlei besluiten nemen, bewuster kunnen maken. Met hen ontwikkelde ik daarom de WORKSHOP MINISTORIES. Wat een krachtige vorm van storytelling bleek dit, om de verhalen van de vakmensen boven water te halen.

 

Een van de coördinatoren van de sociale wijkzorgteams had me gemaild. Ze schreef: ‘Ik word heel enthousiast van je verhalen over communicatie-activisme. De manier waarop je met teams aan de slag gaat en verhalen ophaalt uit de onderstroom. Ons team is ook steeds op zoek naar manieren om onze verhalen op te halen en te delen.’ Voor de teamdag van de coördinatoren van deze wijkzorgteams ontwikkelde ik met haar de workshop Ministories.

 



MINISTORIES UIT DE JEUGDZORG Ministories zijn een vernieuwende vorm van verhalen vertellen, die zich spontaan bij mij had aangediend. Ik had net een klus gedaan voor bureau Broosz voor de jeugdzorg in de gemeenten Oss, Diemen en Middelburg (omdat daar toevallig pionierende wethouders zitten). Daar had ik verhalen opgetekend van de hulpverleners. Vakmensen die te midden van een complexe en vaak harde realiteit dagelijks proberen goed werk te doen. Ik had hun verhalen van trots én verhalen van moeite opgetekend om van te leren; zowel van wat er goed gaat, als van waar ze vastlopen.

 

IMPACTVOLLE VERHALEN Mijn hoofd zat vol impactvolle verhalen, die ik in teksten van 500 tot 800 woorden (maar vooral 800) had uitgewerkt. Goed om te doen. Maar hoeveel mensen lezen deze verhalen nou echt? Is er geen directere manier om onze verhalen en het gedachtegoed over te brengen? Het is een bekende zoektocht… en ineens vond ik een antwoord toen ik een week later een workshop visual harvesting deed. Terwijl ik daar bezig was, broedde ik op mijn vraag en zo maakte ik ineens mijn eerste ministory. In de uren en weken daarna volgden er meer.

 

WORKSHOP MET WIJKZORGTEAM Tijdens de workshop met het wijkzorgteam liet ik de vakmensen eerst hun verhalen aan elkaar vertellen; in groepen van vier. Om te voelen of een verhaal werkt, welke delen de luisteraar aanspreken en te ervaren welke delen nog onduidelijk zijn. Daarna vertelde ik ze kort over de elementen van een goed verhaal. Daarna volgde de eerste creatieve ronde, waarin zij hun ministories schreven.

 

And then the magic happened: binnen drie kwartier lagen daar 12 verhalen op tafel. Dat is een ongekende productiviteit, die je als journalist of redacteur niet snel nadoet. Wij deelden de verhalen met elkaar en stonden versteld.

 

VORMEN OM DE VERHALEN TE DELEN Vervolgens hebben we manieren ontwikkeld om de verhalen te delen. De mensen van de wijkzorgteams gingen gedreven aan de slag en creëerden allerlei uitingen.

 

REBELS SFEERTJE En zo creëerden ze nog lang en gelukkig. En het mooie was: er ontstond een rebels sfeertje. ‘We gaan dit filmpje bij de volgende managementmeeting tonen!’ ‘We hangen deze canvassen in het stadhuis!’ ‘Wij geven deze miniboekjes van hand tot hand!’

 

Kortom, het bleek een vorm van storytelling die werkt. Nog niet eerder heb ik met een team in één dag zoveel verhalen opgehaald en op zoveel uiteenlopende manieren verspreid. Na afloop mailde de leidinggevende: ‘Ik kijk met een zeer voldaan gevoel terug. We moeten vooral zorgen dat dit een begin is. Dat onze initiatieven en verhalen niet door de dagelijkse realiteit ondersneeuwen.’

 

Ook de coordinator van het wijkzorgteam, die mij als eerste had benaderd, mailde me: ‘Er kwam zoveel energie vrij tijdens de workshop. Iedereen kon op zijn eigen manier een verhaal delen dat er toe doet. Alles kon, alles mocht. Klein of groot. Daardoor waren er geen blokkades om aan de slag te gaan. We zijn trots op de verhalen die het heeft opgeleverd. Tijdens de eindejaarsbijeenkomst van onze dienst gaan we onze verhalen tentoonstellen in de Haagse Tramremise. We hopen daarmee collega’s te prikkelen.’